SEWAGE

Sewage: น้ำเสียจากมนุษย์ที่ลงสู่ทะเล
 

แม้จะมองไม่เห็นได้ชัดเจนเท่าขยะพลาสติกหรือคราบน้ำมันในทะเล แต่ “น้ำเสีย” หรือ Sewage ก็เป็นหนึ่งในภัยมลพิษที่คุกคามมหาสมุทรอย่างเงียบๆ และรุนแรงต่อระบบนิเวศอย่างต่อเนื่อง
 

Sewage คือ “น้ำเสีย” จากกิจกรรมของมนุษย์ ทั้งจากบ้านเรือน ชุมชน อุตสาหกรรม และระบบสุขาภิบาล ซึ่งมักปะปนไปด้วยอินทรียวัตถุ เชื้อโรค สารเคมี และของเสียอื่น ๆ ที่อาจไม่ผ่านการบำบัดก่อนจะถูกปล่อยลงแม่น้ำหรือทะเล
 

แหล่งที่มาหลักของน้ำเสีย
 

1. ชุมชนเมือง

   • น้ำจากห้องน้ำ ห้องครัว ซักล้าง

   • ไขมัน เศษอาหาร สบู่ และผงซักฟอก

2. โรงพยาบาลและอาคารพาณิชย์

   • สารเคมีจากการทำความสะอาด

   • เชื้อโรคหรือสารเคมีตกค้างจากยารักษาโรค

3. ระบบสุขาภิบาลที่ไม่สมบูรณ์

   • น้ำเสียที่ไม่ได้เชื่อมต่อกับระบบบำบัด

   • บ่อเกรอะรั่วซึมในพื้นที่ชนบทหรือเกาะต่างๆ
      

ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมทะเล
 

• การเพิ่มอินทรียวัตถุ ทำให้แบคทีเรียในน้ำขยายตัวอย่างรวดเร็ว เพื่อย่อยสลายของเสีย → ส่งผลให้ ปริมาณออกซิเจนในน้ำลดลง (ภาวะน้ำขาดออกซิเจน) → ปลาและสัตว์ทะเลไม่สามารถอยู่รอดได้

• การปนเปื้อนของเชื้อโรค เช่น แบคทีเรีย อีโคไล (E. coli), ไวรัส และโปรโตซัว อาจทำให้เกิดโรคในสัตว์น้ำ และส่งผลต่อสุขภาพของมนุษย์ผ่านการบริโภคอาหารทะเลหรือกิจกรรมทางน้ำ

• การเจริญเติบโตของสาหร่ายผิดปกติ (algal bloom) ทำให้น้ำเปลี่ยนสีหรือเน่าเสีย → ส่งผลให้ระบบนิเวศและทัศนียภาพของชายฝั่งถูกทำลาย
   

ความแตกต่างระหว่าง Sewage และ Chemical Runoff
 

 

 

​​
 

​

​

​​​

สถานการณ์ในประเทศไทย
 

• มีการคาดการณ์ว่าในแต่ละวัน ประเทศไทยผลิตน้ำเสียมากกว่า 9 ล้านลูกบาศก์เมตร แต่สามารถบำบัดได้เพียงบางส่วนเท่านั้น

• พื้นที่ชายฝั่งจำนวนมากยังขาดระบบบำบัดน้ำเสียที่มีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะในพื้นที่ท่องเที่ยว เช่น เกาะต่างๆ

• มีการตรวจพบเชื้อโรคและสารอินทรีย์สูงในน้ำทะเลบริเวณปากแม่น้ำ เช่น บางปะกง แม่กลอง และเจ้าพระยา ซึ่งส่งผลต่อทั้งคุณภาพน้ำและอุตสาหกรรมประมงชายฝั่ง
   

แนวทางการป้องกันและแก้ไข
 

• พัฒนา ระบบบำบัดน้ำเสียระดับชุมชน และให้เข้าถึงได้ในพื้นที่ห่างไกล

• สนับสนุนการใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่ เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

• สร้างความรู้ให้กับประชาชนเกี่ยวกับพฤติกรรมที่กระทบต่อระบบน้ำ เช่น การเทไขมันลงท่อ หรือการใช้สารเคมีโดยไม่จำเป็น

• บูรณาการหน่วยงานท้องถิ่นและชุมชนในการเฝ้าระวังคุณภาพน้ำและรายงานปัญหา
   

แหล่งเรียนรู้เพิ่มเติม 
 

• กรมควบคุมมลพิษ: รายงานสถานการณ์น้ำเสียในประเทศไทย

• กรมอนามัย: แนวทางการจัดการน้ำเสียในชุมชน

• สำนักงานสิ่งแวดล้อมภาค: การตรวจสอบคุณภาพน้ำทะเลชายฝั่ง

• ThaiPBS: น้ำเสียจากเมืองกระทบทะเลอย่างไร